Wśród witamin wyróżniamy te, które są rozpuszczalne w wodzie oraz takie, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Do tych drugich należą witaminy A, D, E, K. W odróżnieniu do witamin rozpuszczalnych w wodzie, nadmiar witamin rozpuszczalnych w tłuszczach nie zostaje wydalony z moczem lecz gromadzi się w różnych narządach ciała – zwłaszcza w wątrobie. Oznacza to, że w przypadku tych witamin groźne są nie tylko niedobory, ale także ich nadmiar. Sprawdź, do jakich zmian w organizmie mogą doprowadzić.
Witamina A – reguluje wzrost, rozwój oraz różnicowanie tkanki nabłonkowej i kostnej, procesy widzenia oraz spermatogenezę, rozwój łożyska i embrionu.
Niedobór – suchość skóry i nieprawidłowe rogowacenie jej komórek, zmiany w błonach śluzowych oczu, upośledzenie działania gruczołów łzowych, suchość spojówek, utrata przejrzystości gałki ocznej, „kurza ślepota”, obniżenie odporności organizmu, zaburzenia rozwoju zębów, obniżenie wzrastania kości, zmiany w układzie nerwowym (degeneracja włókien nerwowych), głębokie niedobory mogą powodować utratę wzroku.
Nadmiar – ociężałość, osłabienie mięśni, utrata apetytu, owrzodzenia skóry, łysienie, obrzmienie powiek, wytrzeszcz gałek ocznych, deformacje twarzy i czaszki, dysfunkcje serca i nerek, zaburzenia funkcjonowania centralnego systemu nerwowego. Nadmiar witaminy A jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży – mówiąc ściślej, dla rozwijającego się płodu, zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach, ponieważ może doprowadzić do wystąpienia wad wrodzonych.
Witamina D – wspomaga wchłanianie wapnia i fosforu z pożywienia (rolę tych składników opisałam wcześniej). Jest syntetyzowana w skórze człowieka, pod wpływem promieni UV; łącznie z witaminami A i C wzmacnia odporność.
Niedobór – demineralizacja kości: u dzieci objawia się krzywicą, u dorosłych – hipokalcemią, osłabieniem mięśniowym, bólami kości i osteomalacją (zmniejszenie gęstości kości/rozmiękanie kości); osteoporoza, próchnica.
Nadmiar – bóle głowy, bóle brzucha, biegunka, wymioty, osłabienie, wzmożone oddawanie moczu, świąd skóry, odkładanie się wapnia w tkankach miękkich (wątroba, żołądek, nerki, płuca, serce, naczynia krwionośne).
Witamina E (tokoferol) – jest przeciwutleniaczem, czyli zapobiega utlenianiu kwasów tłuszczowych do związków szkodliwych dla organizmu. U osób cierpiących na cukrzycę wit. E może zmniejszyć zapotrzebowanie na insulinę.
Niedobór – zwiększone ryzyko nowotworów, hemoliza krwinek czerwonych, miażdżyca, dystrofia mięśniowa, zaburzenia neurologiczne, bezpłodność, ryzyko poronienia u kobiet ciężarnych, przyśpieszenie procesów starzenia.
Nadmiar – witamina E jest dobrze tolerowana, nawet w wysokich dawkach
Witamina K – działa przeciwkrwotocznie (odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi), jest niezbędna do syntezy białek tkanki kostnej, ma właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. U kobiet jest czynnikiem zmniejszającym nadmiernie obfite krwawienia miesiączkowe.
Niedobór – celiakia, zapalenie jelit
Nadmiar – bardzo duże dawki mogą doprowadzić do rozpadu krwinek czerwonych i prowadzić do niedokrwistości, nadmierne pocenie się i uczycie gorąca. Artykuł powstał we współpracy z portalem https://infoninja.pl/
